Obszerny, szczegółowy przewodnik po operacjach gospodarczych występujących w każdej firmie. Trzecie wydanie, uaktualnione i poszerzone uwzględnia stan prawny na 1 stycznia 2011 r.
Rzetelne i sprawdzone w praktyce rozwiązania przygotowane przez specjalistów – biegłych rewidentów.
Ponad 100 schematów ewidencji, przykładów dekretacji operacji gospodarczych ujętych w grupy tematyczne związane z: • pozycjami sprawozdania finansowego, składnikami aktywów i pasywów (omówiono tu m.in.: środki trwałe, inwestycje, instrumenty finansowe, kapitały, rozliczenia międzyokresowe kosztów i rezerwy) oraz • konkretnymi zdarzeniami gospodarczymi (omówiono tu m.in.: leasing, wynagrodzenia, podatek odroczony, różnice kursowe, połączenia spółek, kontrakty długoterminowe, utrata wartości aktywów).
Każde zagadnienie zostało dokładnie scharakteryzowane pod kątem: • uregulowań polskiego prawa bilansowego (ustawy o Rachunkowości, ewentualnie Krajowych Standardów Rachunkowości); • rozwiązań przyjętych w MSSF; • prawa podatkowego (zwłaszcza ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).
W publikacji: • szczegółowe wyjaśnienia i rozksięgowania zdarzeń gospodarczych – warto mieć zawsze pod ręką w każdej sytuacji • liczne przykłady i odwołania do praktyki – nieocenione dla księgowych, pomogą w rozwiązaniu konkretnych problemów • wielowymiarowy komentarz do każdego zagadnienia • przejrzysty układ zagadnień – pomoże szybko odnaleźć szukany problem • dla jednostek, które przygotowują się do wprowadzenia MSSF zamieszczono dokładny instruktaż przekształcenia sprawozdania finansowego na zgodne z MSSF.
Rozdziały:
1. Środki trwałe 15 1.1. Środki trwałe w świetle ustawy o rachunkowości 15 1.1.1. Środki trwałe jako składnik aktywów spółki – definicje 15 1.1.2. Ustalanie wartości początkowej środków trwałych 19 1.1.3. Określenie długości okresu amortyzacji i stawek, moment rozpoczęcia amortyzacji – założenia.31 1.1.4. Remont a ulepszenie środków trwałych 36 1.1.5. Wycofanie środków trwałych z używania – ujęcie w księgach 40 1.1.6. Środki trwałe i operacje związane z nimi w sprawozdaniu finansowym 42 1.1.7. Aktualizacja wyceny środków trwałych 43 1.2. Środki trwałe w świetle Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 46 1.2.1. Środki trwałe – klasyfikacja i ujęcie w księgach – zagadnienia ogólne.46 1.2.2. Okresy przewidywanej ekonomicznej użyteczności a stawki i metody amortyzacji 49 1.2.3. Rachunkowość komponentów w świetle MSR 51 1.2.4. Uwzględnienie wartości godziwej środków trwałych – okoli czności ujęcia w księgach 52 1.2.5. Utrata wartości środków trwałych 54 1.3. Środki trwałe w świetle przepisów podatkowych 56 1.3.1. Wartość początkowa środków trwałych zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych 58 1.3.2. Określenie stawek amortyzacji na potrzeby podatku dochodowego.61 1.3.3. Nakłady na zaniechane inwestycje a koszty uzyskania przychodów69 1.3.4. Przyczyny i skutki rozbieżności pomiędzy ewidencją bilansową i podatkową środków trwałych 77 1.4. Przykłady 78
2. Wartości niematerialne i prawne 97 2.1. Wartości niematerialne i prawne w ustawie o rachunkowości 97 2.1.1. Koszty zakończonych prac rozwojowych 97 2.1.2. Wartość firmy98 2.1.3. Prawa majątkowe 99 2.2. Rozwiązania podatkowe dla wartości niematerialnych i prawnych 101 2.2.1. Koszty zakończonych prac rozwojowych 101 2.2.2. Wartość firmy102 2.2.3. Inne wartości niematerialne i prawne103 2.3. Wartości niematerialne w myśl Międzynarodowych Standardów Rachunkowości.107 2.3.1. Koszty prac badawczych i rozwojowych 107 2.3.2. Wartość firmy108 2.3.3. Wartości niematerialne – ujęcie i wycena110 2.4. Przykłady 116
3. Leasing 131 3.1. Leasing a ustawa o rachunkowości132 3.1.1. Klasyfikacja leasingu w świetle polskiego prawa bilansowego 132 3.1.2. Ewidencja leasingu operacyjnego u korzystającego.136 3.1.3. Ewidencja leasingu operacyjnego u finansującego 138 3.1.4. Ewidencja leasingu finansowego u korzystającego140 3.1.5. Ewidencja leasingu finansowego u finansującego 144 3.1.6. Leasing zwrotny 146 3.2. Leasing a Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 147 3.2.1. Klasyfikacja leasingu w świetle MSR 147 3.2.2. Ewidencja leasingu finansowego u korzystającego148 3.2.3. Ewidencja leasingu finansowego u finansującego 149 3.2.4. Ewidencja leasingu operacyjnego u korzystającego.149 3.2.5. Ewidencja leasingu operacyjnego u finansującego 150 3.2.6. Leasing zwrotny 150 3.3. Leasing w świetle podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych 152 3.3.1. Kwalifikacja umowy leasingu.152 3.3.2. Leasing operacyjny w świetle ustaw o podatku dochodowym 152 3.3.3. Leasing finansowy w świetle ustaw o podatku dochodowym 157 3.4. Przykłady 158
4. Inwestycje 179 4.1. Definicje i zakres inwestycji 179 4.2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne – ustawa o rachunkowości 181 4.3. Inwestycje w nieruchomości w świetle Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 182 4.4. Aspekt podatkowy nieruchomości inwestycyjnych184 4.5. Aktywa finansowe – ustawa o rachunkowości 184 4.6. Aktywa finansowe a Międzynarodowe Standardy Rachunkowości.187 4.7. Aktywa finansowe a podatek dochodowy od osób prawnych187 4.8. Inne inwestycje.188 4.9. Przekwalifikowanie inwestycji 188 4.10. Przykłady 189
5. Instrumenty finansowe 209 5.1. Definicja i rodzaje instrumentów finansowych.209 5.2. Wycena instrumentu finansowego na dzień nabycia 211 5.3. Klasyfikacja instrumentów finansowych 211 5.4.Wycena instrumentów finansowych na dzień bilansowy214 5.5. Przekwalifikowanie instrumentów finansowych219 5.6. Wyłączenie instrumentu finansowego z ksiąg rachunkowych.221 5.7. Wbudowane instrumenty pochodne 222 5.8. Odpisy aktualizujące aktywa finansowe 226 5.9. Instrumenty finansowe w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości228 5.10. Rachunkowość zabezpieczeń.234 5.11. Przykłady 238
6. Materiały i towary 259 6.1. Istota i klasyfikacja zapasów259 6.1.1. Definicja według ustawy o rachunkowości259 6.1.2. Definicja według MSR 259 6.2. Obrót materiałowy260 6.2.1. Pojęcie oraz klasyfikacja materiałów 260 6.2.2. Wycena materiałów według przepisów ustawy o rachunkowości 264 6.2.3. Wycena materiałów według MSR 2 268 6.2.4. Aktualizacja wyceny zapasów według przepisów ustawy o rachunkowości 269 6.2.5. Aktualizacja wyceny zapasów według MSR 2.270 6.2.6. Skutki podatkowe tworzenia i rozwiązywania odpisów aktualizujących wartość materiałów 271 6.3. Obrót towarowy271 6.3.1. Pojęcie towarów 271 6.3.2. Towary w obrocie hurtowym i detalicznym oraz ich wycena 273 6.3.3. Wycena towarów według przepisów ustawy o rachunkowości 275 6.3.4. Wycena towarów według MSR.276 6.3.5. Aktualizacja wyceny towarów według ustawy o rachunkowości 276 6.3.6. Aktualizacja wyceny towarów według MSR 2.277 6.3.7. Skutki podatkowe tworzenia i rozwiązywania odpisów aktualizujących wartość towarów 277 6.4. Skutki podatkowe kradzieży towarów handlowych 278 6.4.1. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych 278 6.4.2. Ustawa o podatku od towarów i usług 279 6.5. Skonta, bonusy, rabaty i premie pieniężne związane z zakupem 280 6.5.1. Premie pieniężne w ujęciu ustawy o VAT 283 6.6. Przykłady 284
7. Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych 309 7.1. Inwentaryzacja 309 7.2. Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych311 7.3. Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych w świetle przepisów podatkowych 314 7.3.1. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych 314 7.3.2. Ustawa o podatku od towarów i usług (VAT) 316 7.4. Przykłady 318
8. Koszt wytworzenia produktów 323 8.1. Definicja kosztu wytworzenia w świetle ustawy o rachunkowości 324 8.2. Poziom zdolności produkcyjnych 327 8.3. Ustalanie kosztów niewykorzystanych zdolności produkcyjnych.328 8.3.1. Wycena zapasów w czasach kryzysu gospodarczego 330 8.4. Uproszczenia według przepisów ustawy o rachunkowości 331 8.5. Odpisy aktualizujące produkty332 8.6. Koszt wytworzenia w MSR 2 „Zapasy” 332 8.7. Uproszczenia stosowane w MSR 2 334 8.8. Koszt wytworzenia a przepisy podatkowe 335 8.9. Koszt wytworzenia w praktyce 337 8.10. Przykłady 338
9. Należności i zobowiązania 349 9.1. Rozrachunki w świetle ustawy o rachunkowości 349 9.1.1. Definicje i podział rozrachunków 349 9.1.2. Inwentaryzacja rozrachunków 352 9.1.3. Wycena rozrachunków 353 9.1.4. Odpisy aktualizujące należności 355 9.1.5. Formy regulowania wzajemnych rozrachunków.356 9.2. Rozrachunki w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości 359 9.2.1. Definicje i ujęcie rozrachunków w MSR359 9.2.2. Zobowiązania warunkowe363 9.2.3. Wycena rozrachunków według MSR 365 9.3. Rozrachunki a ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych 367 9.4. Przykłady 376
10. Kapitały 387 10.1. Spółka akcyjna 388 10.1.1. Kapitał podstawowy spółki akcyjnej 388 10.1.2. Kapitał zapasowy spółki akcyjnej 396 10.1.3. Kapitał rezerwowy spółki akcyjnej.397 10.2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością397 10.2.1. Kapitał podstawowy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością397 10.2.2. Kapitał zapasowy spółki z o.o. 401 10.2.3. Kapitał rezerwowy spółki z o.o. 403 10.3. Kapitały własne spółek kapitałowych w świetle ustawy o rachunkowości 403 10.4. Kapitał z aktualizacji wyceny 405 10.5. Kapitały własne spółek kapitałowych według Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 406 10.6. Wybrane zagadnienia w aspekcie podatkowym407 10.6.1. Wypłata i opodatkowanie dywidendy408 10.6.2. Podwyższenie kapitału zakładowego w formie nieaportowej 409 10.6.3. Podwyższenie kapitału zakładowego w formie aportowej 410 10.6.4. Podatek od czynności cywilnoprawnych.411 10.6.5. Wydatki związane z podniesieniem kapitału zakładowego 412 10.7. Przykłady 413
11. Rozliczenia międzyokresowe kosztów i rezerwy 421 11.1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów 421 11.1.1. Rozliczenia międzyokresowe kosztów w świetle uregulowań ustawy o rachunkowości 422 11.1.2. Rozliczeniamiędzyokresowe kosztów w świetle uregulowańMSR427 11.1.3. Bierne oraz czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów na gruncie podatkowym 429 11.2. Rozliczenia międzyokresowe przychodów 431 11.2.1. Rozliczenia międzyokresowe przychodów w świetle uregulowań ustawy o rachunkowości 431 11.2.2. Rozliczenia międzyokresowe przychodów a MSR 433 11.2.3. Rozliczeniamiędzyokresowe przychodówna gruncie podatkowym.434 11.3. Rezerwy na zobowiązania435 11.3.1. Rezerwy w świetle uregulowań ustawy o rachunkowości 435 11.3.2. Rezerwy na zobowiązania a uregulowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 438 11.3.3. Rezerwy w świetle przepisów podatkowych.442 11.4. Rezerwy oraz bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów w świetle Krajowego Standardu Rachunkowości 442 11.5. Przykłady 444
12. Podatek odroczony 457 12.1. Wartość księgowa i podatkowa aktywów i pasywów.459 12.1.1. Wartość podatkowa aktywów.459 12.1.2. Wartość podatkowa pasywów 461 12.2. Różnice przejściowe 463 12.2.1. Ogólna charakterystyka różnic między wynikiem finansowym brutto a podstawą opodatkowania463 12.2.2. Dodatnie i ujemne różnice przejściowe 464 12.2.3. Identyfikacja różnic przejściowych w aktywach i pasywach466 12.2.4. Typowe przyczyny powstawania różnic przejściowych 467 12.3. Aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego470 12.3.1. Zasady ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego 470 12.3.2. Wycena aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego.471 12.4. Ujmowanie odroczonego podatku dochodowego 476 12.5. Prezentacja i ujawnianie informacji o odroczonym podatku dochodowym w sprawozdaniu finansowym479 12.6. Etapy ustalania odroczonego podatku dochodowego.482 12.7. Synteza podobieństw i różnicmiędzy ustawą o rachunkowości i KSR 2 aMSR 12.483 12.8. Projekt standardu „Podatek odroczony: realizacja aktywów” – proponowane zmiany w MSR 12 484 12.9. Przykłady 485
13. Przychody 501 13.1. Przychody ze sprzedaży w świetle ustawy o rachunkowości.501 13.1.1. Definicje 501 13.1.2. Zasada memoriału oraz zasada współmierności przychodów i kosztów502 13.1.3. Zdarzenia gospodarcze korygujące wartość przychodów ze sprzedaży504 13.1.4. Zaliczki na poczet przyszłych dostaw a przychody ze sprzedaży.513 13.1.5. Przychody ze sprzedaży w sprawozdaniu finansowym 514 13.2. Przychody ze sprzedażywświetleMiędzynarodowych Standardów Rachunkowości 516 13.2.1. Ogólne pojęcia.516 13.2.2. Odroczony termin płatności jako podstawa do dyskontowania przychodów.518 13.2.3. Warunki rozpoznania przychodów w świetle MSR.519 13.3. Istotne zagadnienia podatkowe524 13.3.1. Przychody ze sprzedaży w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 524 13.3.2. „Przychody ze sprzedaży” w świetle ustawy o podatku od towarów i usług.525 13.3.3. Przychody ze sprzedaży wyrażone w walutach obcych529 13.4. Szczególne formy przychodów ze sprzedaży530 13.4.1. Sprzedaż komisowa 530 13.4.2. Sprzedaż ratalna532 13.4.3. Sprzedaż na próbę.533 13.5. Przykłady 535
14. Wynagrodzenia 549 14.1. Wynagrodzenia według regulacji krajowych 549 14.1.1. Ogólna charakterystyka wynagrodzeń 549 14.1.2. Kategorie wynagrodzeń.553 14.1.3. Narzuty na wynagrodzenia – umowy o pracę555 14.1.4. Narzuty na wynagrodzenia – inne umowy cywilnoprawne 557 14.2. Wynagrodzenia według Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 559 14.2.1. Definicja i kategorie świadczeń pracowniczych według MSR 19 559 14.2.2. Krótkoterminowe świadczenia pracownicze 560 14.2.3. Świadczenia po okresie zatrudnienia.561 14.2.4. Inne długoterminowe świadczenia pracownicze.566 14.2.5. Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy 566 14.3. Wynagrodzenia według przepisów podatkowych.568 14.3.1. Podatkowe ujęcie wynagrodzeń przez pracodawcę.568 14.3.2. Kalkulacja podstawy opodatkowania wynagrodzeń osób fizycznych 571 14.4. Przykłady 572
15. Różnice kursowe 577 15.1. Różnice kursowe a uregulowania ustawy o rachunkowości 578 15.1.1. Wycena578 15.1.2. Wycena rozchodu środków pieniężnych 579 15.1.3. Kompensata należności i zobowiązań580 15.1.4. Prezentacja różnic kursowych 580 15.1.5. Wpływ różnic kursowych na wysokość odroczonego podatku dochodowego 581 15.2. Różnice kursowe w świetle postanowień Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 582 15.2.1. Waluta funkcjonalna.582 15.2.2. Waluta prezentacji 584 15.3. Różnice kursowe na gruncie podatkowym585 15.3.1. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych 585 15.3.2. Ustawa o podatku od towarów i usług 593 15.4. Przykłady 594
16. Kontrakty długoterminowe 605 16.1. Kontrakty długoterminowe w polskich przepisach bilansowych 605 16.1.1. Specyfika kontraktów długoterminowych i konieczność ich zindywidualizowanego traktowania 605 16.1.2. Ogólne pojęcia i kategorie związane z ujęciem kontraktów długoterminowych w księgach rachunkowych 606 16.1.3. Informacje ujawniane w sprawozdaniu finansowym 621 16.2. KontraktydługoterminowewedługMiędzynarodowych Standardów Rachunkowości 624 16.2.1. Koszty kontraktów długoterminowych (MSR).628 16.2.2. Przychody w kontraktach długoterminowych (MSR)629 16.2.3. Informacje ujawniane w sprawozdaniu finansowym 631 16.3. Aspekty podatkowe kontraktów długoterminowych 632 16.3.1. Przychody i koszty z wyceny kontraktów w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych632 16.3.2. Wpływ wyceny kontraktów długoterminowych na podatek odroczony.635 16.4. Przykłady 637
17. Połączenia spółek 655 17.1. Połączenia spółek – regulacje prawne zawarte w Kodeksie spółek handlowych – zarys ogólny 655 17.2. Połączenia spółek w świetle ustawy o rachunkowości.658 17.2.1. Metoda łączenia udziałów 659 17.2.2. Metoda nabycia 665 17.3. Połączenia spółek – uregulowaniaMiędzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 673 17.3.1. Zakres stosowania MSSF 3 – pojęcia i definicje 673 17.3.2. Księgi rachunkowe i sprawozdania finansowe spółek połączonych metodą nabycia według MSSF 3 682 17.4. Połączenia jednostek w świetle przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych 684 17.4.1. Połączenia spółek w przepisach podatkowych – zakres regulacji 684 17.4.2. Rozliczenie dochodów spółki przejmowanej i przejmującej.685 17.4.3. Wartość godziwa ustalana w metodzie nabycia a ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych 687 17.4.4. Wartość firmy ustalana w metodzie nabycia a ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych 688 17.4.5. Połączenia jednostek w aspekcie odroczonego podatku dochodowego688 17.5. Przykłady 691
18. Przekształcenie sprawozdania finansowego na zgodne z MSSF 705 18.1. Kiedy możemy, a kiedy musimy stosować MSSF.705 18.2. Jak przygotować się do wprowadzenia MSSF w jednostce 706 18.2.1. Dzień przejścia na MSSF 707 18.2.2. Identyfikacja różnic 708 18.2.3. Wycena różnic.714 18.2.4. Wzór sprawozdania finansowego według MSSF 715 18.2.5. Wprowadzenie niezbędnych korekt.717 18.3. Przykłady 719
19. Utrata wartości aktywów 785 19.1. Utrata wartości aktywów – w świetle ustawy o rachunkowości i KSR 4 785 19.1.2. Test na utratę wartości w świetle KSR 4 785 19.1.3. Wartość handlowa a wartość użytkowa aktywów 789 19.1.4. Ustalanie odpisu aktualizującego wartość pojedynczych składników aktywów 794 19.1.5. Ustalanie odpisu aktualizującego wartość grupowych składników aktywów 804 19.1.6. Zmiany dokonanych odpisów aktualizujących 807 19.1.7. Test na utratę wartości firmy 809 19.2. Utrata wartości aktywów – uregulowania zawarte w MSR 36 „Utrata wartości aktywów” 811 19.2.1. Zakres uregulowań zawarty w MSR 36811 19.2.2. Główne obszary różnic pomiędzy MSR 36 a KSR 4 811 19.3. Utrata wartości aktywów a ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych.814 19.4. Przykłady 814
Wykaz przykładów Wykaz tabel Wykaz schematów Najniższa cena z 30 dni przed obniżką 264,92zł
Operacje gospodarcze w praktyce księgowej Wydanie 3
|