Autor: Helena Dodziuk

ISBN: 978-83-235-0569-3

Ilość stron: 292

Data wydania: 2009

Chemia supramolekularna to nowa, dynamicznie rozwijająca się dziedzina, usytuowana pomiędzy chemią, biochemią, fizyką i technologią. Jej perspektywy są bardzo obiecujące. Umożliwia projektowanie systemów supramolekularnych o własnościach ściśle dostosowanych do potrzeb.

Dzięki temu przemysłowa synteza chemiczna stanie się bezpieczniejsza i bardziej przyjazna dla środowiska, nastąpi dalsza miniaturyzacja elementów elektronicznych (w idealnym przypadku jednocząsteczkowych lub zbudowanych z jednego agregatu), całkowicie zmieni się także nasz sposób wykorzystania źródeł energii.

Rozwój chemii supramolekularnej będzie miał również rewolucyjny wpływ na przemysł farmaceutyczny i medycynę, pozwalając na opracowanie nowych metod podawania leków oraz stworzenie biokompatybilnych materiałów kompozytowych do zastosowania jako implanty nowej generacji m.in. w stomatologii i chirurgii.

W skład chemii supramolekularnej wchodzi również ważny obszar chemii biomimetycznej, pozwalającej zrozumieć molekularne podstawy działania organizmów żywych, a może nawet powstania życia na Ziemi.

Wstęp do chemii supramolekularnej, będący zwartą, żywą prezentacją aktualnego stanu wiedzy, jest doskonałym wprowadzeniem do tej dziedziny nauki.

Obszerny przegląd całej dziedziny, uwzględniający niemal wszystkie najważniejsze grupy związków tworzących agregaty, wraz z kompletem literatury dotyczącej poszczególnych problemów, będzie nieocenioną pomocą nie tylko dla doktorantów i niespecjalistów, ale również dla wszystkich osób prowadzących badania naukowe w tej dziedzinie.

Rozdziały:

Rozdział 1. Chemia supramolekularna. Co to jest?

Rozdział 2. Rozpoznawanie molekularne i chiralne. Samoorganizacja,autoasocjacja i preorganizacja
2.1. Rozpoznawanie molekularne i chiralne
2.2. Autoasocjacja i samoorganizacja
2.3. Rola preorganizacji w syntezie cząstek topologicznych. Reakcje templatowe
2.4. Reakcja syntezy jednoreaktorowej. Autoasocjacja kowalencyjna oparta na preorganizacji 39

Rozdział 3. Kompleksy inkluzyjne. Chemia kompleksów gość–gospodarz
3.1. Początki chemii goąć–gospodarz. Prace Pedersena dotyczące eterów koronowych
3.2. Nomenklatura
3.3. Budowa komplekso´w inkluzyjnych
3.4. Dynamiczny charakter komplekso´w inkluzyjnych
3.5. Kompleksy z dopasowaniem wymuszonym i bez niego: endohedralne kompleksy fulerenów, hemikarcerandy i otrzymane przez zespół Rebeka niesztywne cząsteczki gospodarza tworzące kompleksy przypominające piłki tenisowe

Rozdział 4. Struktury mezoskopowe jako układy pośrednie pomiędzy cząsteczkami chemicznymi (skala mikro) a komórkami organizmów żywych (skala makro)
4.1. Wstęp
4.2. Agregaty molekularne o pośrednich rozmiarach

Rozdział 5. Pomiędzy klasyczną chemią organiczną a biologią. Zrozumieć i naśladować przyrodę
5.1. Wstęp
5.2. Rola samoorganizacji i autoasocjacji w żywych organizmach
5.3. Modelowanie procesów zachodzących w organizmach żywych

Rozdział 6. Na granicy pomiędzy chemią a technologią – nanotechnologia i inne przemysłowe zastosowania układów supramolekularnych
6.1. Wstęp
6.2. Pomiędzy chemią a fizyką ciała stałego – inżynieria krystaliczna. Otrzymywanie kryształów o pożądanych właściwościach
6.3. Nanotechnologia i inne zastosowania przemysłowe układów supramolekularnych
6.4. Kataliza supramolekularna
6.5. Uwagi końcowe

Rozdział 7. Najciekawsze ligandy makrocykliczne, pełniące funkcję gospodarza w kompleksach inkluzyjnych
7.1. Etery koronowe i koronandy, kryptaty i kryptandy
7.2. Kaliksareny, hemisferandy i sferandy
7.3. Karcerandy, hemikarcerandy i nowatorskie „probówki molekularne”, umożliwiające otrzymanie i stabilizację związków nietrwałych
7.4. Cyklodekstryny i ich kompleksy
7.5. Endohedralne kompleksy fulerenowe, nanorurki i inne układy supramolekularne zawierające fulereny
7.6. Dendrymery
7.7. Cyklofany i steroidy, które mogą tworzyć kompleksy inkluzyjne
7.8. Receptory wiążące aniony i receptory z różnorodnymi centrami wiążącymi
7.9. Cząsteczki gospodarza zawierające porfiryny

Rozdział 8. Inne fascynujące układy supramolekularne
8.1. Wstęp
8.2. Wykorzystanie zjawiska preorganizacji: cząsteczki topologiczne
8.3. Układy z wieloma wiązaniami wodorowymi
8.4. Zeolity organiczne
8.5. Sterowany metalem proces samoorganizacji złożonych układów supramolekularnych: łańcuchy, stojaki, drabinki, kratki, makrocykle, klatki, nanorurki i przeplecione włókna – helikaty

Rozdział 9. Perspektywy dalszego rozwoju chemii supramolekularnej