Książka O teorii względności Einsteina stanowi wyjątkowo ciekawy wykład podstawowych filozoficznych problemów, jakie niesie z sobą tytułowa teoria i mimo dystansu czasowego, jaki dzieli współczesnego czytelnika od jej powstania, dzięki wspomnianemu specyficznemu sposobowi ujęcia tematu, wciąż można mówić o jej aktualności.

W zamyśle autora prezentowane tutaj studium ma “zapoczątkować wzajemne porozumienie między filozofem i fizykiem w sprawie pytań, co do których oni wciąż znacznie się różnią”, pokazać konieczność i ustalić zasady wzajemnej współpracy, dzięki czemu i jeden, i drugi będą mogli ustrzec się w przyszłości wielu błędów, na które narażeni byli w dziejach poznania naukowego.

Przeprowadzona przez Cassirera historyczna i teoriopoznawcza analiza rozwoju myśli ludzkiej w jej naukowej formie pokazuje, że myśl ta odnosiła największe sukcesy właśnie tam, gdzie miała miejsce wzajemna współpraca rozumu i empirii, zaś wszelkie próby oddzielenia spekulacji filozoficznej od nauk empirycznych, zazwyczaj prowadziły tę myśl na manowce.

Najwspanialszego przykładu takiej współpracy dostarcza geneza i forma teorii Alberta Einsteina.

Rozdziały:
Teoria względności w oczach kantysty - Michał Tempczyk
Przedmowa
I. POJĘCIE MIARY I POJĘCIE RZECZY
II. EMPIRYCZNE I POJĘCIOWE PODSTAWY TEORII WZGLĘDNOŚCI
III. FILOZOFICZNA KONCEPCJA PRAWDY A TEORIA WZGLĘDNOŚCI
IV. MATERIA, ETER, PRZESTRZEŃ
V. POJĘCIE PRZESTRZENI I CZASU W IDEALIZMIE KRYTYCZNYM A TEORIA WZGLĘDNOŚCI
VI. GEOMETRIA EUKLIDESOWA I NIEEUKLIDESOWA
VII. TEORIA WZGLĘDNOŚCI A PROBLEM RZECZYWISTOŚCI