Podręcznik jest praktycznym uzupełnieniem treści wykładów z metrologii, prowadzonych głównie na wydziałach mechanicznych uczelni technicznych. Składa się z dwóch części.
Część pierwsza obejmuje osiem ćwiczeń dotyczących budowy narzędzi pomiarowych, metod pomiarowych, błędów przypadkowych i systematycznych w pomiarach bezpośrednich, określania i badań porównawczych właściwości narzędzi pomiarowych oraz wyznaczania charakterystyk przetwornika pomiarowego.
Część druga zawiera sześć ćwiczeń poświęconych systemom niezawodnościowym w budowie maszyn, projektowaniu kart kontrolnych Shewharta, sprawdzaniu, powtarzalności i odtwarzalności narzędzi pomiarowych, polityce jakości i organizacji firmy, procedurom systemowym, wzorcowaniu wyposażenia pomiarowego i badawczego oraz auditowi systemu jakości.
Poszczególne ćwiczenia są starannie przemyślane i opracowane. Dotyczą najbardziej istotnych zagadnień z zakresu metrologii ogólnej, metrologii technicznej i inżynierii jakości. Zawierają niezbędny materiał teoretyczny, opis stanowisk pomiarowych oraz sposób wykonania ćwiczenia i opracowania wyników. Są stosunkowo łatwe do zorganizowania w większości krajowych uczelni i na ogół nie wymagają posiadania kosztownej aparatury.
Jest polecany studentom wydziałów mechanicznych kierunków: mechanika, budowa i eksploatacja maszyn, mechatronika, zarządzanie i inżynieria produkcji, a także studiów podyplomowych z zakresu metrologii i inżynierii jakości. Może być również przydatny dla pracowników zatrudnionych w kontroli i nadzorowaniu jakości wyrobów w przedsiębiorstwach produkcyjnych.
Rozdziały:
Część I. PODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 1. BUDOWA i CZĘŚCI SKŁADOWE NARZĘDZI POMIAROWYCH 1.1. Wprowadzenie 1.2. Opis stanowiska pomiarowego 1.3. Zadania metrologiczne 1.4. Opracowanie wyników pomiarów
ĆWICZENIE 2. METODY POMIAROWE 2.1. Pojęcia podstawowe 2.2. Klasyfikacja metod pomiarowych 2.2.1. Metody pomiarowe pośrednie 2.2.2. Metody pomiarowe bezpośrednie 2.2.3. Metody pomiarowe porównawcze 2.2.4. Metody pomiarowe bezpośredniego porównania 2.3. Opis stanowiska pomiarowego 2.4. Zadania metrologiczne 2.4.1. Pomiar masy metodami porównawczymi 2.4.1.1. Pomiar metodą wychyleniową 2.4.1.2. Pomiar metodą różnicową zerową 2.4.2. Pomiar masy metodami bezpośredniego porównania 2.4.2.1. Pomiar metodą klasyczną (proporcjonalną) 2.4.2.2. Pomiar metodą podstawienia 2.4.2.3. Pomiar metodą przestawienia 2.5. Opracowanie wyników pomiarów
ĆWICZENIE 3. POMIARY BEZPOŚREDNIE - OCENA BŁĘDÓW PRZYPADKOWYCH 3.1. Wprowadzenie 3.1.1. Podstawowe wiadomości z rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej 3.1.2. Rozkład normalny (Gaussa) 3.1.3. Szacowanie parametrów rozkładu teoretycznego na podstawie próby 3.1.4. Błędy przypadkowe w pomiarach bezpośrednich równej dokładności 3.1.5. Histogram 3.1.6. Sprawdzenie normalności rozkładu 3.2. Opis stanowiska pomiarowego 3.3. Zadania metrologiczne 3.4. Opracowanie wyników pomiarów
ĆWICZENIE 4. POMIARY POŚREDNIE - OCENA BŁĘDÓW PRZYPADKOWYCH 4.1. Wprowadzenie 4.1.1. Pomiary pośrednie 4.1.2. Błędy przypadkowe w pomiarach wykonywanych metodą pośrednią 4.1.2.1. Metoda błędu średniego kwadratowego 4.1.2.2. Metoda różniczki zupełnej 4.1.3. Wyznaczanie niepewności pomiaru metodami statystycznymi 4.1.4. Pomiar pośredni kąta klina za pomocą liniału sinusowego 4.1.5. Pomiar pośredni promienia łuku za pomocą wałeczków pomiarowych 4.2. Opis stanowisk pomiarowych 4.3. Zadania metrologiczne 4.4. Opracowanie wyników pomiarów
ĆWICZENIE 5. POMIARY STYKOWE - OCENA BŁĘDÓW SYSTEMATYCZNYCH I PRZYPADKOWYCH 5.1. Wprowadzenie 5.1.1. Klasyfikacja błędów 5.1.2. Kompleksowa analiza błędów pomiaru średnicy wałka metodą różnicową 5.1.3. Analiza błędów pomiaru średnicy podziałowej gwintu za pomocą wałeczków pomiarowych 5.2. Opis stanowiska pomiarowego 5.3. Zadania metrologiczne 5.4. Opracowanie wyników pomiarów
ĆWICZENIE 6. OCENA DOKŁADNOŚCI NARZĘDZI POMIAROWYCH 6.1. Wprowadzenie 6.1.1. Poprawność narzędzia pomiarowego 6.1.2. Wierność narzędzia pomiarowego 6.1.3. Dokładność narzędzia pomiarowego 6.1.4. Klasa dokładności narzędzia pomiarowego 6.2. Opis stanowiska pomiarowego 6.3. Zadania metrologiczne 6.4. Opracowanie wyników pomiarów
ĆWICZENIE 7. TESTOWANIE STATYSTYCZNE W OCENIE BŁĘDÓW PRZYPADKOWYCH I SYSTEMATYCZNYCH 7.1. Wprowadzenie 7.1.1. Porównywanie wartości średnich w dwóch populacjach 7.1.2. Porównywanie wariancji w dwóch populacjach o rozkładach normalnych 7.2. Opis stanowisk pomiarowych 7.3. Zadania metrologiczne 7.4. Opracowanie wyników pomiarów
ĆWICZENIE 8. PRZYRZĄDY POMIAROWE - USTALANIE CHARAKTERYSTYKI STATYCZNEJ 8.1. Wprowadzenie 8.1.1. Parametry określające charakterystykę statyczną 8.1.2. Doświadczalne wyznaczenie charakterystyki statycznej 8.1.2.1. Metoda naciągniętej nici (metoda „na oko") 8.1.2.2. Metoda średniej 8.1.2.3. Metoda najmniejszych kwadratów 8.2. Opis stanowiska pomiarowego 8.3. Zadania metrologiczne 8.4. Opracowanie wyników pomiarów LITERATURA TABLICE
CZEŚĆ II PODSTAWY INŻYNIERII JAKOŚCI
ĆWICZENIE 9. SYSTEMY NIEZAWODNOŚCIOWE 9.1. Wprowadzenie 9.1.1. Pojęcie niezawodności 9.1.1.1. Niezawodność w sensie wartościującym 9.1.1.2. Niezawodność optymalna 9.1.1.3. Niezawodność a jakość 9.1.2. Niezawodność a struktura obiektu 9.1.2.1. Typy struktur 9.1.2.2. Niezawodność Rn,k 9.1.3. Ilościowe charakterystyki niezawodności 9.1.3.1. Kryteria i ilościowe charakterystyki niezawodności 9.1.3.2. Kryteria niezawodności nieodnawialnych obiektów 9.2. Zadania 9.2.1. Zadania do wykonania 9.2.2. Opracowanie sprawozdania 9.2.3. Wnioski 9.3. Wyposażenie stanowiska do ćwiczenia 9.4. Przykład ćwiczenia
ĆWICZENIE 10. PROJEKTOWANIE KART KONTROLNYCH SHEWHARTA 10. Wprowadzenie 10.1.1. Karty kontrolne - słowniczek pojęć 10.1.2. Rejestracja wyników badań 10.1.3. Parametry statystyczne stosowane przy prowadzeniu kart kontrolnych 10.1.4. Zasady projektowania kart kontrolnych 10.4.1. Obliczanie kart kontrolnych bez zadanych wartości normatywnych 10.4.2. Obliczanie kart kontrolnych z zadanymi wartościami normatywnymi 10.4.3. Obliczanie kart kontrolnych dla metod alternatywnych 10.2. Zadanie 10.3. Wyposażenie stanowiska do ćwiczenia
ĆWICZENIE 11. SPRAWDZANIE POWTARZALNOŚCI i ODTWARZALNOŚCI PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH 11.1. Wprowadzenie 11.1.1. Pojęcia podstawowe 11.1.2. Metody wyznaczania współczynników R&R 11.1.2.1. Wyznaczanie współczynników R&R metodą rozstępów R 11.1.2.2. Wyznaczanie współczynników R&R metodą średniej i rozstępu (x-R) 11.2. Zadanie 11.3. Wyposażenie stanowiska do ćwiczenia
ĆWICZENIE 12. POLITYKA JAKOŚCI ORAZ ORGANIZACJA FIRMY 12.1. Wprowadzenie 12.1.1. Polityka jakości 12.1.2. Organizacja firmy 12.1.2.1. Odpowiedzialność i uprawnienia 12.1.2.2. Zasoby 12.1.2.3. Przedstawiciel kierownictwa 12.1.2.4. Przegląd zarządzania wykonywany przez kierownictwo 12.2. Zadanie 12.3. Wyposażenie stanowiska do ćwiczenia 12.4. Przykład ćwiczenia
ĆWICZENIE 13. PROCEDURY SYSTEMOWE 13.1. Wprowadzenie 13.1.1. Termin procedura 13.1.2. Treść każdej procedury 13.1.3. Własności procedury 13.1.4. Tworzenie procedury 13.2. Zadanie 13.3. Wyposażenie stanowiska do ćwiczenia 13.4. Przykład ćwiczenia
ĆWICZENIE 14. GOSPODAROWANIE WYPOSAŻENIEM POMIAROWYM I BADAWCZYM ORAZ JEGO WZORCOWANIE 14.1. Wprowadzenie 14.1.1. Wymagania normy PN-ISO 9001:2009/AC :2009 w zakresie nadzoru nad wyposażeniem do monitorowania i pomiaru 14.1.2. Pojęcia podstawowe 14.1.3. Kontrola metrologiczna 14.1.4. Wzorcowanie 14.1.5. Porównanie wzorcowania i legalizacji 14.1.6. Instrukcja wzorcowania wybranego przyrządu pomiarowego - suwmiarki 14.2. Zadanie 14.3. Wyposażenie stanowiska do ćwiczenia 14.4. Przykład ćwiczenia
ĆWICZENIE 15. AUDIT SYSTEMU JAKOŚCI 15.1. Wprowadzenie 15.1.1. Norma auditu i podstawowe definicje 15.1.2. Zasady auditowania 15.1.3. Zarządzanie programem auditów 15.1.4. Działania auditowe 15.1.5. Kompetencje auditorów 15.1.6. Podsumowanie 15.2. Zadanie 15.3. Wyposażenie stanowiska do ćwiczenia 15.4. Przykład ćwiczenia Najniższa cena z 30 dni przed obniżką 31,59zł
Podstawy metrologii i inżynierii jakości dla mechaników Ćwiczenia praktyczne
|