Autor: Randall W. Engle, Grzegorz Sędek, Ulrich von Hecker, Daniel N. McIntosh

ISBN: 978-83-01-14934-5

Ilość stron: 496

Data wydania: 2006

Jakim zaburzeniom ulegają funkcje poznawcze?
Jaki wpływ ma starzenie się i psychopatologia na zdolności poznawcze?
Jak procesy rozwojowe wpływają na zmiany poznawcze?

Książka stanowi zbiór artykułów omawiających główne postępy dokonanych w ostatnim czasie badań psychologicznych, które mają na celu zrozumienie poznawczej kontroli myśli, emocji i zachowania oraz tego, co dzieje się, gdy kontrola ulega osłabieniu.

Publikacja przedstawia, w jaki sposób staramy się kontrolować nasze myśli, emocje i zachowania i co się dzieje, kiedy możliwości tej kontroli są ograniczone wskutek starszego wieku, pewnych ograniczeń rozwojowych, depresji, zaburzeń emocjonalnych lub chorób psychicznych.

Jej celem jest zapoznanie studentów oraz aktywnych badaczy z różnych dziedzin nauk społecznych, medycznych i biologicznych z najnowszymi teoriami, badaniami i metodami badawczymi w dziedzinie ograniczeń poznawczych (pamięć operacyjna, kontrola poznawcza, uwaga, hamowanie i procesy rozumowania na myślenie, emocje i zachowanie) w różnych badanych grupach.

Dokonuje też przeglądu standardowych i nowo powstających paradygmatów badawczych oraz nowych stwierdzeń dotyczących ograniczeń w funkcjonowaniu poznawczym, związanych ze starzeniem się i psychopatologią.

Autor każdego z rozdziałów odpowiada na pytania: jaka funkcja poznawcza jest badana, jakie są jej ograniczenia i źródła indywidualnych różnic, ale także jakie są specyficzne metody jej badania, istniejące teorie oraz powiązania z innymi obszarami badawczymi w psychologii.

Szczególnym walorem tej książki jest jej interdyscyplinarny charakter, wyraźnie widoczne jest powiązanie współczesnych zaawansowanych badań psychologicznych z naukami medycznymi oraz z najnowszymi badaniami w dziedzinie neuroobrazowania mózgu. Publikacja ma charakter międzynarodowy, została napisana przez wybitnych ekspertów z Ameryki Północnej i Europy.

Rozdziały
• Ograniczenia poznawcze w starzeniu się i psychopatologii: wprowadzenie i krótki kurs metod badawczych

Część I: Pamięć operacyjna i funkcje poznawcze 29
• Pojemność pamięci operacyjnej w gorącym i zimnym poznaniu (Nash Unsworth, Richard P. Heitz, Randall W. Engle) 31
• Różnice w funkcjach poznawczych związane z wiekiem i cechami indywidualnymi (Klaus Oberauer) 59
• Stres i pamięć operacyjna: związki międzyosobnicze i wewnątrzosobnicze (Martin Sliwinski, Joshua Smyth, Robert S. Stawski, Christina Wasylyshyn) 90

Część II: Starzenie się i psychopatologia kontroli poznawczej 111
• Starzenie się kontroli poznawczej: badania nad przetwarzaniem konfliktu, zaniedbywaniem celu i monitorowaniem błędów (Robert West, Ritvij Bowry) 113
• Kontrola poznawcza i schizofrenia: mechanizmy psychologiczne i neuronalne (Deanna M. Barch, Todd S. Braver) 135
• Starzenie się i różne rodzaje kontroli poznawczej: przegląd metaanaliz odporności na interferencję, koordynacji i przełączania się między zadaniami, oraz eksperymentalne poszukiwania nad związaną z wiekiem wrażliwością w niedawno zidentyfikowanym procesie przerzucania uwagi (Paul Verhaeghen, John Cerella, Kara L. Bopp,
Chandramallika Basak) 172
• Podejście ekologiczne do badań nad starzeniem się i wykonywaniem podwójnych zadań (Karen Z.H. Li, Ralf Th. Krampe, Albina Bondar) 207
• Funkcjonowanie poznawcze po wcześniejszej ekspozycji na niekontrolowalność i w stanie depresji: prostszy „plan B” (Daniel N. McIntosh, Grzegorz Sędek, Susan Fojas, Aneta Brzezicka-Rotkiewicz, Mirosław Kofta) 236

Część III: Procesy uwagi, hamowania i rozumowania 265
• Natura tendencyjności uwagi w ludzkim lęku (Elaine Fox, George A. Georgiou) 267
• Hamowanie, ruminacja i regulacja nastroju w depresji (Jutta Joormann) 295
• Starzenie się i procesy hamowania w zadaniach pamięciowych, uwagowych i motorycznych (Elizabeth A. Maylor, Frederike Schlaghecken, Derrick G. Watson) 334
• Zaburzenia pamięci i rozumowania u pacjentów cierpiących na schorzenia neuropsychiatryczne: zakłócenia dynamicznego wiązania poznawczego? (James A. Waltz) 366
• Wpływ depresji, starzenia się, zagrożenia stereotypem i uprzedzeń na rozumowanie generatywne (Ulrich von Hecker, Grzegorz Sędek, Kinga Piber-Dąbrowska, Sylwia Bedyńska) 396