Demon Maxwella jest jednym z najciekawszych eksperymentów myślowych w historii fizyki, o niemal półtorawiecznej historii.

Polega on na wyobrażeniu sobie czynnika (mechanizmu lub istoty inteligentnej) działającego na poziomie molekularnym i zdolnego do sortowania molekuł gazu ze względu na kierunek lub prędkość ich poruszania się. Wynikiem działania takiego demona ma być wytworzenie nierównowagi ciśnienia lub temperatury w układzie znajdującym się początkowo w stanie równowagi termodynamicznej.

To oznaczałoby sprzeczność z II zasadą termodynamiki, a przeto paradoks sięgający podstaw tej dziedziny fizyki. Książka przedstawia historię i filozofię demona Maxwella na interdyscyplinarnym tle fizyki, biologii, humanistyki i ekonomii.

Spis treści:
Spis ilustracji
Wstęp

1 Problem eksperymentu myślowego
I. Pojęcie eksperymentu myślowego
II. Przykłady
III. Główne zagadnienia filozoficzne

2 Termodynamika, modernizm i demon Maxwella
I. Nowa nauka
II. Słowa–klucze
III. Oryginalny eksperyment myślowy

3 Spór o demona w fizyce. I Od Thomsona do Smoluchowskiego
I. Thomson
II. Od Poincarégo do Svedberga
III. Smoluchowski

4 Spór o demona w fizyce. II Od Szilárda do współczesności
I. Od Szilárda do Brillouina
II. Landauer, Penrose, Bennett
III. Nowe perspektywy

5 Demon Maxwella w biologii i chemii
I. Biologia a termodynamika
II. Od alegorii do nanomaszyn

6 Demon Maxwella w humanistyce i ekonomii

7 Zakończenie
I. Zestawienie rozwiązań
II. Transformacja demona Maxwella z mechanizmu
w proces obliczeniowy
III. Demon Maxwella w fizyce i poza fizyką

Aneks 1 James Clerk Maxwell Fragmenty demonologiczne

Aneks 2 O Maxwellu
I. Życie
II. Twórczość
III. Znaczenie
IV. Religijność
V. Filozofia

Aneks 3 Termodynamika
I. Termodynamika fenomenologiczna
1. Określenie termodynamiki fenomenologicznej.
2. Podstawowe pojęcia i zasady.
3. Silnik Carnota.
4. Potencjały termodynamiczne.
5. Relacje fundamentalne.
6. O śmierci cieplnej.
II. Termodynamika statystyczna
1. Określenie termodynamiki statystycznej.
2. Podstawowe  pojęcia i prawidłowości.

Aneks 4 Informacja
I. Określenia wstępne i taksonomia definicji
II. Koncepcja Shannona
III. Określenia algorytmiczne

Summary
Bibliografia
Skorowidz nazwisk